معاینه چشم معمولا برای آزمایش و تشخیص انحراف چشم مورد نیاز است. که به طور تخصصی برای تعیین تمرکز و حرکت چشمها، که ویژگیهای مشخصه این بیماری است، انجام میشود.
تشخیص زودهنگام بسیار مهم است. زیرا موارد شدید استرابیسم که درمان نمی شوند می توانند منجر به از دست دادن بینایی شوند. به همین دلیل، تعداد بیشتری از کودکان خردسال در کشورهای توسعه یافته با معاینه چشمی قبل از سن 3 سالگی برای این وضعیت غربالگری میشوند.
استرابیسم یا انحراف چشم، ناتوانی دو چشم در حفظ هم راستایی مناسب در هر زمان است که منجر به چرخش چشم می شود. به دلیل ماهیت آزمایشات مورد نیاز برای تشخیص دقیق، تشخیص انحراف چشم در بزرگسالان آسانتر از کودکان است. اکثر کودکان مبتلا به استرابیسم در سنین پایین تشخیص داده میشوند. چشم پزشک اغلب می تواند با نگاه کردن یا انجام یک سری آزمایشات بینایی تشخیص دهد که چه زمانی کودک دچار چشم های ضربدری شده است.
تست تشخیص انحراف چشم
مشاهده بیمار هنگام ورود به اتاق، حرکت چشمها، فیکساسیون، صافی چشمها، موقعیت سر و نحوه راه رفتن.
معاینه چشم معمولا شامل چندین آزمایش است که برای تعیین تغییرات بینایی در نتیجه شرایط و راهنمایی تصمیمات درمانی استفاده میشود. ممکن است بدون استفاده از قطرههای چشمی انجام شود، زیرا این میتواند به ارزیابی چشمها در شرایط کاری روزمره کمک کند. اگرچه ممکن است برای بیمارانی که ارتباط ضعیفی دارند به آنها نیاز باشد.
آزمایشات زیر ممکن است جزء معاینه چشم باشد که برای تشخیص انحراف چشم استفاده میشود:
بررسی حدت بینایی
تست حدت بینایی بخش رایج معاینه چشم است. این یک راه سریع و آسان برای چشم پزشک است تا بینایی شما را بررسی کند و هرگونه تغییر را یادداشت کند.
برای بررسی تشخیص انحراف چشم شیرخواران و نوزادان، تعقیب اشیا و فیکساسیون بررسی میشود. در چند ماه اول زندگی، نوزادان به صورت والدین خود، انگشتها یا دستهایشان نگاه میکنند. با بررسی واکنشهای نوزاد میتوان در مورد دید نوزاد قضاوت کرد.
یکی از این روشها تست بینایی ترجیحی است که در سن 3 تا 6 ماهگی انجام میشود. همچنین برای کودکان میتوان از کارتهای تصویری آلن استفاده کرد. برای کودکان 4 سال به بالا از چارت اسنلن استفاده میشود. زیرا نتایج دقیقتری دارد.
بررسی صاف بودن چشمها
راههای مختلفی جهت ارزیابی و بررسی صاف بودن چشم جهت تشخیص انحراف چشم وجود دارد.
بازتاب نور از سطح قرنیه
تست رفلکس نور از قرنیه که به عنوان تست Hirschberg نیز شناخته میشود، یک معاینه ساده است که با مشاهده نحوه انعکاس نور از قرنیه چشم، همراستایی چشمها را بررسی میکند.
در طول آزمایش، بیمار تمرکز خود را بر روی یک نور خاص متمرکز میکند و بهترین دکتر انحراف چشم در تهران محل انعکاس نور را مشاهده میکند. بازتاب نور از قرنیه به طور معمول بر روی هر دو مردمک متمرکز است، اما اگر در مرکز نباشد، ممکن است یک اختلال هم ترازی چشم وجود داشته باشد.
برای نتایج دقیق، مهم است که سر بیمار در طول آزمایش صاف و عمودی باشد (نه کج) و هر دو چشم مستقیما روی نور متمرکز شوند.
تست بروکنر Bruckner
آزمایش بروکنر به باز کردن قفل دنیای بصری کودک شما کمک میکند بدون اینکه او مجبور باشد کاری دشوارتر از نگاه کردن به نور انجام دهد. این تست تشخیص انحراف چشم از بازتاب نور از بافت شبکیه در پشت چشم برای ارزیابی توانایی بینایی استفاده میکند.
چشم پزشک در فاصله 100 سانتیمتری از کودک قرار میگیرد وتوسط پرتو افتالموسکوپ هر دو چشم کودک را باهم روشن میکند. اگر در هر دو چشم رفلکس نوری قرمز دیده شود، انحراف چشم وجود ندارد. اما اگر فقط در یک چشم مشاهده شود، نشانه خوبی از همترازی نیست و احتمال آمبلوپی آنیزومتریک و انحراف چشم وجود دارد.
تستهای پوششی
توانایی فیکساسیون چشمها توسط تستهای پوششی ارزیابی میشود.
Cover/uncover test
تست پوشش اندازه گیری وضعیت چشم (یا هم ترازی چشم) است. آزمایش تشخیص انحراف چشم در دو مرحله انجام می شود. ابتدا پزشک یک چشم را میپوشاند و به دنبال حرکت چشم همنوع میگردد. سپس پدال پوششی برداشته میشود. و پزشک به دنبال حرکت چشمی که قبلاً پوشانده شده بود می گردد. هنگام پوشاندن چشم و تماشای چشم غیر پوشیده، پزشک به دنبال انحراف چشم است.
اگر زمانی که یک چشم بسته است، چشم باز برای فیکس کردن، به سمت شیء حرکت کند، چشم انحراف آشکار دارد. زمانی که پوشش برداشته میشود و همان چشم برای فیکساسیون حرکت کند، چشم دارای انحراف نهفته است.
Alternating cover test
چشم پزشک در این تست، پوشاننده را از یک چشم به چشم دیگر بدون وقفه میبرد. و به فرد اجازه دید دوچشمی نمیدهد. درنتیجه با شکسته شدن فیوژن چشمها، دامنه حرکت هر کدام از چشمها، مجموع انحراف چشم نهفته و آشکار را نشان میدهد.
سپس متخصص چشم، جلوی یکی از چشمها پریزم را قرار میدهد، و همزمان پوشش را از چشمی به چشم دیگر تغییر میدهد. به طور پیوسته قدرت پریزم را افزایش میدهد تا زمانی که حرکت چشمها متوقف شود. و با این روش اندازه انحراف چشم را تعیین میکند.
نتایج تست های تشخیص انحراف چشم علاوه بر راهنمایی در انتخاب درمان انحراف چشم، در درک وجود و شدت بیماری مفید است.
خلاصه کلام
هدف از سنجش انحراف چشم، ارزیابی مشکلات عملکردی در بینایی است که به دلیل انقباض چشم ها رخ می دهد. علاوه بر ناتوانیهای زیبایی، چشمک زدن میتواند منجر به سردرد شود. دوبینی و نگاه طولانی مدت میتواند باعث کاهش دائمی بینایی به ویژه در کودکان شود.
تشخیص انحراف چشم را می توان در هر بیمارستان چشمی خوب و با راهنمایی بهترین متخصص چشم انجام داد.
آقای دکتر دختر دوساله من بعد یک بیماری و تب ، دچار انحراف چشمی شده یعنی چشمش گاهی موقع تمرکز به سمت بیرون میره ، قبل بیماری چشماش هیچ مشکلی نداشت ، آیا نیاز به درمان داره یا خودش خوب میشه؟
سلام جناب دکتر صادقی
بنده از یکی از شهر مرزی استان اغ مزاحم شما میشم به علت دور بودن مطب شما بنده نمی توانم به شما مراجعه کنم اگر یکی از راه های ارتباط با شما این وبسایت هست اگر پاسخی به سوال بنده بدید ممنون میشم
بنده یک فرزند نه ماهه دارم ومتاسفانه چشم راستش از پنج ماهگی انعراف پیدا کرده دکتر قبل از شروع دوره درمان به من گفته که باید به دکتر مغز واعصاب مراجعه کنم می خاستم بدونم در چه شرایطی وبرای تشخیص چه چیزی باید به دکتر مغز واعصاب مراجعه کنم؟
سلام. اگر کودک تاخیر تکاملی ندارد، نیاز به مراجعه مغز و اعصاب نیست. ولی حتما باید برای معاینه مراجعه کنید. احتمال دارد انحراف چشم کودک در سن زیر یکسال نیاز به جراحی داشته باشد.